Εντοπισμός ανασφάλιστων οχημάτων & επιδίωξη συμμόρφωσης των ιδιοκτητών τους. Θέσπιση ηλεκτρονικής διαδικασίας ελέγχου.
Γιατί η ασφάλιση της αστικής ευθύνης μου από ατύχημα που μπορεί να προκαλέσει το όχημά μου σε τρίτα πρόσωπα είναι υποχρεωτική;
Η καθιέρωση, σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, της υποχρεωτικής ασφάλισης της έναντι τρίτων αστικής ευθύνης από ατυχήματα οχημάτων έχει βαθιά κοινωνική διάσταση που βασίζεται στο σεβασμό για το συμπολίτη μας.
Συγκεκριμένα, η υποχρεωτική ασφάλιση εξυπηρετεί σπουδαίο κοινωνικό σκοπό, ο οποίος συνίσταται στη διασφάλιση της προστασίας και αποκατάστασης των θυμάτων από αυτοκινητικά ατυχήματα. Έτσι, όλοι μαζί οι ασφαλισμένοι ιδιοκτήτες οχημάτων μπορούμε από κοινού με την καταβολή των ασφαλίστρων μας να επιτύχουμε την καλύτερη δυνατή προστασία για τους συνανθρώπους μας που ενδέχεται σε κάποια χρονική στιγμή να πέσουν θύματα ενός τροχαίου ατυχήματος.
Στη χώρα μας, η υποχρεωτική ασφάλιση αστικής ευθύνης αυτοκινήτων έχει θεσμοθετηθεί ήδη από το 1976, με την ψήφιση του Ν. 489/1976.
Εάν δεν κινώ το όχημά μου, έχω υποχρέωση να το ασφαλίσω;
Σύμφωνα με το Νόμο, η υποχρέωση ασφάλισης αστικής ευθύνης από την κυκλοφορία οχήματος υφίσταται διαρκώς και για κάθε όχημα που φέρει άδεια κυκλοφορίας και πινακίδες κυκλοφορίας, χωρίς τούτο να εξαρτάται από το αν κινείται ή λειτουργεί το όχημα, εκτός και αν έχει τηρηθεί η διαδικασία της ακινησίας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι μόνον εφόσον έχουν κατατεθεί οι πινακίδες κυκλοφορίας ενός οχήματος (δηλαδή έχει τηρηθεί η προβλεπόμενη από την Πολιτεία διαδικασία ακινησίας) παύει να υφίσταται η υποχρέωση ασφάλισης αυτού. Οποιαδήποτε άλλη «ακινητοποίηση», π.χ. σε μάντρα αγοράς αυτοκινήτων, στον ιδιωτικό χώρο στάθμευσης του ιδιοκτήτη, στο χώρο φύλαξης της εταιρίας ενοικιάσεως αυτοκινήτων κατά τη διάρκεια των χειμερινών μηνών κ.λπ., σε καμία περίπτωση δεν καταργεί την υποχρέωση ασφάλισης του οχήματος
Από την υποχρέωση σύναψης ιδιωτικής ασφάλισης εξαιρούνται μόνον τα οχήματα και οι περιπτώσεις οχημάτων που προβλέπονται στο άρθρο 3 του Ν. 489/1976 (αυτοκίνητα δημοσίου, ιδιοκτησίας ξένων κρατών κ.λπ.) και υπό την προϋπόθεση ότι τηρείται η διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο αυτό.
Ελέγχεται από το Κράτος η τήρηση της εκ του νόμου υποχρέωσής μου για ασφάλιση της αστικής ευθύνης μου από ατύχημα που μπορεί να προκαλέσει το όχημά μου και με ποιο τρόπο;
Όπως ισχύει για κάθε εκ του νόμου υποχρέωση, έτσι και η τήρηση της υποχρεωτικής ασφάλισης της αστικής ευθύνης από ατυχήματα οχημάτων ελέγχεται πράγματι από το Κράτος.
Μέχρι το 2013 ο έλεγχος της υποχρεωτικής ασφάλισης των οχημάτων και η επίσπευση της επιβολής κυρώσεων στους ανασφάλιστους ιδιοκτήτες και οδηγούς ήταν δυνατόν να γίνει κατ’ εφαρμογήν της νομοθεσίας αποκλειστικά και μόνον από τις Αστυνομικές Αρχές με επιτόπιους ελέγχους στους δρόμους κατά την κυκλοφορία των οχημάτων.
Από τον Απρίλιο του 2013 θεσπίστηκε και στη χώρα μας με Νόμο (άρθρο 26 του Ν.4141/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το Ν.4484/2017), κατά τα πρότυπα πολλών ευρωπαϊκών κρατών, η διαδικασία ηλεκτρονικού ελέγχου της κυκλοφορίας ανασφάλιστων οχημάτων, η οποία μπορεί να εφαρμοστεί παράλληλα με τους επιτόπιους αστυνομικούς ελέγχους.
Η νέα αυτή ρύθμιση προέβλεψε την υποχρέωση εντοπισμού των ανασφάλιστων οχημάτων από την Πολιτεία μέσω της ηλεκτρονικής διασταύρωσης των μηχανογραφικών αρχείων των κυκλοφορούντων και των ασφαλισμένων οχημάτων.
Έτσι, ο έλεγχος της κυκλοφορίας των ανασφάλιστων οχημάτων μπορεί πλέον να γίνεται με πρωτοβουλία του Κράτους σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή, άμεσα και ηλεκτρονικά, στο σύνολο των εκάστοτε κυκλοφορούντων οχημάτων.
Ποια δημόσια υπηρεσία είναι αρμόδια για τη διενέργεια του ηλεκτρονικού εντοπισμού των ανασφάλιστων οχημάτων και ποια αρχεία διασταυρώνονται για το σκοπό αυτό;
Σύμφωνα με το Νόμο (Ν.4141/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το Ν.4484/2017) και τη σχετική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ.1033/28.01.2016 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ. 1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ. 1090/23.6.2017), αρμόδια υπηρεσία για την εφαρμογή της νέας διαδικασίας ηλεκτρονικού εντοπισμού των ανασφάλιστων οχημάτων είναι η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.).
Πηγή πληροφόρησης για τα ασφαλισμένα οχήματα είναι το Κέντρο Πληροφοριών, το οποίο αποτελεί υπηρεσιακή μονάδα του Επικουρικού Κεφαλαίου Αυτοκινήτων και ενημερώνεται υποχρεωτικά για τα ασφαλισμένα οχήματα από όλες τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα στον κλάδο αυτό.
Πηγές πληροφόρησης για τα κυκλοφορούντα οχήματα είναι το αρχείο της Α.Α.Δ.Ε., όπως αυτό ενημερώνεται από το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και τις κατά τόπους Δ.Ο.Υ. (π.χ. για ακινησίες), καθώς και τα αρχεία όλων των δημοσίων υπηρεσιών και Υπουργείων που νομιμοποιούνται να εκδίδουν άδειες κυκλοφορίας οχημάτων στη χώρα μας.
ΟΛΕΣ οι ανωτέρω αρχές και υπηρεσίες υποχρεούνται να θέτουν στη διάθεση της Δ.ΗΛΕ.Δ. τα αρχεία και τα στοιχεία τους, σε διαρκή βάση!
Ποια είναι η διαδικασία που προβλέπεται για τον ηλεκτρονικό εντοπισμό των ανασφάλιστων οχημάτων;
Σύμφωνα με το Νόμο (Ν.4141/2013, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το Ν.4484/2017) και τη σχετική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ. 1033/28.01.2016 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ. 1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ. 1090/23.6.2017), η διαδικασία που θα ακολουθείται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) για τον ηλεκτρονικό εντοπισμό των ανασφάλιστων οχημάτων είναι η εξής:
Στο πρώτο στάδιο, η Δ.ΗΛΕ.Δ. θα προβαίνει σε συγκεκριμένη ημερομηνία στην ηλεκτρονική διασταύρωση των αρχείων (ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων) των ασφαλισμένων οχημάτων (Κέντρο Πληροφοριών) και των κυκλοφορούντων νομίμως οχημάτων (αρμόδια Υπουργεία) και θα εντοπίζει τα ανασφάλιστα κατά τη συγκεκριμένη ημερομηνία οχήματα.
Στη συνέχεια, η Δ.ΗΛΕ.Δ. θα αποστέλλει ειδοποιητήρια επιστολή προς τον ιδιοκτήτη του ανασφάλιστου οχήματος (είτε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο,
είτε στην ηλεκτρονική θυρίδα μηνυμάτων TaxisNet, είτε στην τελευταία δηλωθείσα φορολογική κατοικία), καλώντας τον άμεσα να ασφαλιστεί, πληρώνοντας ταυτόχρονα ηλεκτρονικό παράβολο υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, το ύψος του οποίου καθορίζεται στο Νόμο και κυμαίνεται από 100€ έως 250€ ανάλογα με τον τύπο και τον κυβισμό του οχήματος.
Σήμερα, το ύψος του παραβόλου ορίζεται κατά κατηγορία οχήματος ως εξής:
o εκατό (100) ευρώ για δίκυκλα οχήματα έως 250 cc,
o εκατόν πενήντα (150) ευρώ για δίκυκλα οχήματα από 251 cc και άνω,
o διακόσια (200) ευρώ για αυτοκίνητα έως 1000 cc,
o διακόσια πενήντα (250) ευρώ για αυτοκίνητα από 1001 cc και άνω.
Με την ίδια επιστολή θα ενημερώνεται ο ιδιοκτήτης του οχήματος για τη διαδικασία που απαιτείται να ακολουθήσει προκειμένου το όχημά του να αποχαρακτηρισθεί και να αφαιρεθεί από το αρχείο των ανασφάλιστων οχημάτων, εφόσον συντρέχει περίπτωση που τούτο δικαιολογείται . Στην πράξη ο ιδιοκτήτης του οχήματος θα καλείται να ενημερώσει τις κατά περίπτωση αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες (όπως είναι π.χ. η Δ.Ο.Υ, Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, η ασφαλιστική επιχείρηση) εάν υφίσταται τέτοια περίπτωση με σκοπό τη διόρθωση τυχόν λάθους.
Τέλος, σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης παραλείψει να προβεί είτε στη σύναψη της ασφάλισης με την πληρωμή του παραβόλου, είτε στην παροχή των ανωτέρω διευκρινίσεων, η Δ.ΗΛΕ.Δ. θα αποστέλλει τα στοιχεία του και τα στοιχεία του οχήματός του στην Αστυνομική Αρχή του τόπου διαμονής του και θα επιβάλλονται σε βάρος του οι ήδη υφιστάμενες και προβλεπόμενες από το Νόμο διοικητικές και ποινικές κυρώσεις για τους ανασφάλιστους ιδιοκτήτες οχημάτων (άρθρο 5 παρ. 4 και άρθρο 12 Π.Δ. 237/1986). Περισσότερες πληροφορίες για τις προβλεπόμενες διοικητικές και ποινικές κυρώσεις μπορείτε να βρείτε πιο κάτω σε σχετική ερώτηση.
Εάν από τον ηλεκτρονικό έλεγχο εντοπιστεί ότι είμαι ανασφάλιστος, μπορώ πρώτα να προβώ στη σύναψη ασφάλισης για το όχημά μου και στη συνέχεια, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος, να πληρώσω το παράβολο;
Όχι. Σύμφωνα με το Νόμο (Ν.4141/2013 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή του από το Ν.4484/2017) και τη σχετική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ. 1033/28.01.2016 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ. 1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ. 1090/23.6.2017), θα πρέπει πρώτα να πληρώσετε το παράβολο και αμέσως μετά να προχωρήσετε στη σύναψη ασφάλισης για το όχημά σας, ενημερώνοντας για την πληρωμή του παραβόλου την ασφαλιστική εταιρία σας.
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζετε ότι όλες οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στη χώρα μας στην ασφάλιση αυτοκινήτων οφείλουν κατά την έκδοση των ασφαλιστηρίων συμβολαίων τους να διαπιστώνουν εάν οι ιδιοκτήτες που εντοπίστηκαν ανασφάλιστοι κατά την ηλεκτρονική διασταύρωση έχουν πληρώσει το ηλεκτρονικό παράβολο που έχουν χρεωθεί και ακολούθως να προβαίνουν στην ασφάλιση του εν λόγω οχήματος.
Με άλλα λόγια οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις ενημερώνονται ηλεκτρονικά από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) για την πληρωμή ή μη του ηλεκτρονικού παραβόλου από τους εντοπισθέντες ως ανασφάλιστους ιδιοκτήτες που είναι υποψήφιοι πελάτες τους.
Η σύζυγός μου και εγώ είμαστε συνιδιοκτήτες ενός οχήματος, το οποίο είναι πράγματι ανασφάλιστο. Σε ποιον από τους δύο μας θα κοινοποιηθεί η ειδοποιητήρια επιστολή από τη Δ.ΗΛΕ.Δ.; Θα πρέπει και οι δύο να πληρώσουμε το παράβολο;
Σύμφωνα με την ερμηνευτική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ. 1033/28.01.2016 όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ. 1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ. 1090/23.6.2017), η ειδοποιητήρια επιστολή θα αποστέλλεται από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) προς όλους τους συνιδιοκτήτες ενός οχήματος. Ωστόσο, η πληρωμή του παραβόλου αρκεί να γίνει από έναν από τους συνιδιοκτήτες.
Είμαι ασφαλισμένος και παρ’ όλα αυτά έλαβα ειδοποίηση από τη Δ.ΗΛΕ.Δ. ότι το όχημά μου βρίσκεται στο αρχείο των ανασφάλιστων οχημάτων ; Τι πρέπει να κάνω;
Θα πρέπει να επικοινωνήσετε άμεσα με την ασφαλιστική εταιρία σας και να ζητήσετε να διορθώσει τυχόν λάθος (π.χ. στον αριθμό κυκλοφορίας) στην ενημέρωση που έχει κάνει για το όχημά σας προς το Κέντρο Πληροφοριών. Η ασφαλιστική εταιρία σας θα πρέπει επίσης να ενημερώσει για τη διόρθωση του λάθους τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (Δ.ΗΛΕ.Δ.) της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), έτσι ώστε το όχημά σας να αφαιρεθεί από τον κατάλογο των ανασφάλιστων οχημάτων.
Έχω πρόσφατα αγοράσει όχημα, το οποίο σε ηλεκτρονικό έλεγχο ανασφαλίστων οχημάτων που είχε διενεργηθεί από την Α.Α.Δ.Ε. πριν την πώληση, είχε βρεθεί ανασφάλιστο και είχε εκδοθεί σχετικό παράβολο στο όνομα του προηγούμενου ιδιοκτήτη. Έχω υποχρέωση ως νέος ιδιοκτήτης του οχήματος να πληρώσω το παράβολο αυτό;
Όχι. Σύμφωνα με την ερμηνευτική Απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών (ΠΟΛ. 1033/28.01.2016, όπως ισχύει μετά την τροποποίησή της από την ΠΟΛ. 1078/30.5.2017 και την ΠΟΛ. 1090/23.6.2017), δεν υφίσταται υποχρέωση πληρωμής του παραβόλου από τον αγοραστή ενός οχήματος, εφόσον η μεταβίβαση του οχήματος έλαβε χώρα μετά την ημερομηνία ηλεκτρονικής διασταύρωσης και εντοπισμού των ανασφάλιστων οχημάτων που διενεργήθηκε από την Α.Α.Δ.Ε.
Ποιες κυρώσεις προβλέπονται από το Νόμο σε περίπτωση κυκλοφορίας ανασφάλιστου οχήματος;
Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ο Νόμος προβλέπει την επιβολή αυστηρότατων κυρώσεων σε βάρος των παρανομούντων οδηγών, ιδιοκτητών και κατόχων που θέτουν σε κυκλοφορία ή οδηγούν ανασφάλιστο όχημα. Ειδικότερα:
Στις διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 4 του Ν. 489/76 προβλέπεται ότι η κυκλοφορία ανασφάλιστου οχήματος επισύρει την επιβολή των παρακάτω διοικητικών κυρώσεων με πράξη της Αστυνομικής Αρχής :
α) αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδηγού για έξι (6) μήνες,
β) αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας μετά των κρατικών πινακίδων του οχήματος για έξι (6) μήνες και επί εμπλοκής του οχήματος σε ατύχημα για δύο (2) χρόνια,
γ) χρηματικό πρόστιμο στον κύριο ή κάτοχο του οχήματος και στον οδηγό αυτού, υπέρ του Επικουρικού Κεφαλαίου, ίσο με χίλια (1.000) ευρώ για τα λεωφορεία και τα φορτηγά δημόσιας χρήσης, πεντακόσια (500) ευρώ για τα επιβατηγά και άλλα οχήματα κάθε φύσης και διακόσια πενήντα (250) ευρώ για τα δίκυκλα. Σε περίπτωση που ο οδηγός του οχήματος είναι κύριος ή κάτοχος αυτού επιβάλλεται ένα μόνο πρόστιμο.
Τέλος, με τις διατάξεις του άρθρου 12 του ανωτέρω νόμου προβλέπονται και ποινικές κυρώσεις. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι ο κύριος ή κάτοχος του αυτοκινήτου που το θέτει σε κυκλοφορία ή ανέχεται να το κυκλοφορεί άλλος χωρίς να είναι τούτο ασφαλισμένο τιμωρείται με πρόστιμο μέχρι του ποσού των τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ. Με τις ίδιες ποινές τιμωρείται και ο οδηγός που θέτει σε κυκλοφορία αυτοκίνητο που δεν είναι ασφαλισμένο.
Πηγή: www.asfalisinet.gr